ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ
Δομικά προϊόντα για… πράσινα κτίρια!
ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ
Δομικά προϊόντα για… πράσινα κτίρια!
Σε κάθε τεχνικό φυλλάδιο προϊόντος (TDS) αναφέρονται συχνά διαφορετικές προδιαγραφές ποιοτικών χαρακτηριστικών, τεχνικών όρων και άλλων λέξεων-κλειδιών και αφορούν διάφορα υλικά που χρησιμοποιούνται στη δόμηση.
Κάθε θέμα που αφορά την απουσία επιβλαβών ουσιών/αναθυμιάσεων και της υγιεινής διαβίωσης είναι πολύ σημαντικό για τον τελικό καταναλωτή και τους χρήστες γενικά κάθε κτιρίου. Επομένως, πρέπει να επισημαίνονται από τους κατασκευαστές σχετικές ποιοτικές προδιαγραφές που αφορούν εκπομπές αναθυμιάσεων, όπως π.χ. EMICODE ή Blue Angel ή περιβαλλοντικές δηλώσεις προϊόντων (EPD).
Για τη συστηματική διευκόλυνση και τεκμηρίωση της βιωσιμότητας των κτιρίων, τα τελευταία χρόνια έχουν καθιερωθεί διάφορες σειρές από συστήματα πιστοποίησης. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν τέτοιες σχετικές πιστοποιήσεις κτιρίων με τα ακρωνύμια DGNB, LEED και BREEAM. Τα δομικά προϊόντα πρέπει να πληρούν ορισμένα αντίστοιχα κριτήρια, για να συμπεριλαμβάνονται σε αυτές τις πιστοποιήσεις πράσινων κτιρίων.
Το σύστημα ταξινόμησης EMICODE® επιτρέπει στους καταναλωτές, τους αρχιτέκτονες και τους τεχνίτες να συγκρίνουν και να αξιολογούν τα χαρακτηριστικά εκπομπών των προϊόντων που αφορούν την τοποθέτηση δαπέδων και δομικών κατασκευών, για να αποφασίσουν ποια υλικά προσφέρουν μέγιστη ασφάλεια από την ατμοσφαιρική ρύπανση εσωτερικών χώρων, καθώς μόνον αυτά εγγυώνται βέλτιστη προστασία της υγείας και υψηλή περιβαλλοντική συμβατότητα.
Το συγκεκριμένο σύστημα ταξινόμησης προστατεύεται από εμπορικά σήματα και έχει γίνει ένα από τα πιο σημαντικά σημεία αναφοράς ποιότητας για ένα ευρύ φάσμα ομάδων προϊόντων –τόσο σε εθνική όσο και σε διεθνή κλίμακα. Από το 1997 που εισήχθη το EMICODE®, περισσότερα από 5000 προϊόντα από όλο τον κόσμο έχουν βραβευτεί με το σήμα EMICODE®.
Η επισήμανση γίνεται εθελοντικά από τον κατασκευαστή με βάση τις ισχύουσες δοκιμές εκπομπών προϊόντων και η αδειοδότηση γίνεται από την Ένωση, για τον Έλεγχο Εκπομπών σε προϊόντα για τοποθετήσεις δαπέδων, κόλλες και οικοδομικά υλικά (GEV).
Το EMICODE είναι η μόνη σφραγίδα ποιότητας που βεβαιώνει πως τα προϊόντα ελέγχονται σε ινστιτούτο δοκιμών και συμμορφώνονται με τις σχετικές διατάξεις. Ο κατασκευαστής αντιμετωπίζει κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης, έως και απώλεια της άδειας EMICODE.
Το Blue Angel απονέμεται σε διαφορετικές κατηγορίες προϊόντων με βάση αντίστοιχα σχετικά κριτήρια δοκιμής. Τα προϊόντα τοποθέτησης δαπέδων ελέγχονται με βάση το πρότυπο RAL-UZ 113. Μετά από εξωτερικούς ελέγχους της συμπεριφοράς εκπομπών των προϊόντων, καθώς και την εκπλήρωση άλλων προϋποθέσεων που σχετίζονται με τη συσκευασία ή τις πληροφορίες των δελτίων δεδομένων ασφαλείας και των τεχνικών δεδομένων, η επισήμανση Blue Angel χορηγείται από το Γερμανικό Ινστιτούτο Διασφάλισης Ποιότητας και Επισήμανσης (RAL). Η επισήμανση με τον Μπλε Άγγελο (Blue Angel) είναι προαιρετική και αποτελεί το πιο γνωστό περιβαλλοντικό σύμβολο για ιδιώτες τελικούς πελάτες.
Ο παραγωγός του προϊόντος χρησιμοποιεί την ονομασία CE για να βεβαιώσει ότι το προϊόν του πληροί τα πρότυπα του υποκείμενου ευρωπαϊκού προτύπου. Τα προϊόντα για τα οποία υπάρχει τυποποιημένο πρότυπο EN (ή ETAG) πρέπει να φέρουν την ετικέτα CE και ο παραγωγός πρέπει να παρέχει αποδεικτικά μέτρα διασφάλισης ποιότητας. Η ετικέτα CE στη συσκευασία του προϊόντος καταγράφει τα σημαντικά τεχνικά χαρακτηριστικά ενός προϊόντος, όπως η αντοχή σε θλίψη ενός τσιμεντοκονιάματος. Παραδείγματα υλικών τοποθέτησης περιλαμβάνουν πρότυπα που αφορούν π.χ. κονιάματα τσιμεντοκονίας (→ DIN EN 13813) ή κόλλες πλακιδίων (→ DIN EN 12004). Η ετικέτα CE δεν θεωρείται από μόνη της ως ποιοτικό χαρακτηριστικό ενός προϊόντος. Αλλά, ωστόσο, η ετικέτα σημαίνει ότι ο παραγωγός αναλαμβάνει την ευθύνη για την παρακολούθηση όλων των χαρακτηριστικών που δηλώνονται σε αυτήν και την τήρησή τους μακροπρόθεσμα. Επιπλέον, ο παραγωγός πρέπει να παρέχει στους πελάτες του μια δήλωση απόδοσης για όλα τα δομικά προϊόντα που φέρουν ετικέτα CE (γενικά ή στον ιστότοπό του), η οποία βεβαιώνει επίσης τα σημαντικά οφέλη του προϊόντος.
Το τιμόνι ή «σημάδι τροχού» είναι το σύμβολο συμμόρφωσης που χρησιμοποιείται σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο επιβεβαιώνει την καταλληλότητα ενός προϊόντος για τη χρήση του ως εξοπλισμού πλοίου. Απαιτείται η ύπαρξη καθορισμένης δοκιμής ευφλεκτότητας για το προϊόν (εξέταση τύπου ΕC → ενότητα Β), καθώς και τακτική επίβλεψη των διαδικασιών διασφάλισης ποιότητας στο χώρο παραγωγής από εξουσιοδοτημένο φορέα πιστοποίησης (→ ενότητα Δ). Ο φορέας πιστοποίησης του «τιμονιού» είναι ο ΙΜΟ (International Maritime Organization) Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός, υποοργανισμός του ΟΗΕ.
Από το 2012 στη Γαλλία τα δομικά προϊόντα ταξινομούνται με βάση τα επίπεδα εκπομπών τους και φέρουν την ετικέτα με τις κατηγορίες εκπομπών A+, A, B ή C, όπου το A+ είναι η καλύτερη κατηγορία εκπομπών και η C είναι η χειρότερη. Αυτή η υποχρέωση επισήμανσης ισχύει για όλα τα δομικά προϊόντα που υποβάλλονται σε επεξεργασία μέσα σε εσωτερικούς χώρους. Ο παραγωγός κατηγοριοποιεί το προϊόν του σε μία από τις προαναφερόμενες τέσσερις κατηγορίες εκπομπών με βάση καθορισμένες δοκιμές εκπομπών προϊόντος.
Η ετικέτα M1, για προϊόντα ιδιαίτερα χαμηλών εκπομπών, πιστοποιείται από το Building Information Foundation RTS (Ελσίνκι, Φινλανδία) και είναι κυρίως διαδεδομένη στις σκανδιναβικές χώρες. Επίσης, περιλαμβάνει μια δοκιμή εκπομπών που πρέπει να διεξαχθεί για τη συγκεκριμένη ετικέτα εκπομπών, η οποία διαφέρει από τις περισσότερες δοκιμές εκπομπών στο ότι το προϊόν εδώ υποβάλλεται κύρια σε δοκιμή οσμής.
Το Γερμανικό Συμβούλιο Αειφόρου Δόμησης (Deutsche Gesellschaft für Nachhaltiges Bauen – DGNB e.V.) απονέμει τη σφραγίδα ποιότητας για αειφόρα κτίρια στο πλαίσιο του προγράμματος «Πράσινο Κτίριο». Το DGNB έχει αναπτύξει ένα σύστημα πιστοποίησης κτιρίων που αξιολογεί πλήρως το κτίριο. Αξιολογεί τις οικολογικές, κοινωνικοπολιτιστικές και οικονομικές πτυχές ενός κτιρίου. Σε σύγκριση με άλλα συστήματα πιστοποίησης κτιρίων (LEED, BREEAM), η σφραγίδα ποιότητας DGNB ασχολείται σε βάθος με τα οικονομικά στοιχεία ενός κτιρίου. Οι σφραγίδες μπορούν να λάβουν DGNB Platinum, Gold ή Silver ανάλογα με τη συνολική βαθμολογία τους.
Ως αποτέλεσμα, τα δομικά προϊόντα πρέπει να πληρούν αυτά τα συγκεκριμένα κριτήρια προκειμένου να συμπεριληφθούν από το DGNB. Ο αντίκτυπος των εκπομπών αναθυμιάσεων στην ποιότητα του αέρα των εσωτερικών χώρων προκαλεί μεγάλη ανησυχία στο DGNB. Γι’ αυτό τα προϊόντα που εξετάζονται μπορούν να επιτύχουν ένα από τα τέσσερα επίπεδα ποιότητας, όπου ο βαθμός 1 είναι το χαμηλότερο πεδίο και το 4 το καλύτερο επίπεδο ποιότητας. Κατά το σύστημα DGNB αξιολογείται και ο κύκλος ζωής ολόκληρου του κτιρίου. Τα πιστοποιητικά EPD παίζουν σημαντικό ρόλο στην αξιολόγηση αυτή.
Η UZIN UTZ είναι μέλος του DGNB από το 2008.
Για να διευκολύνει τον προγραμματισμό βιώσιμων κτιρίων, το Γερμανικό Συμβούλιο Αειφόρου Δόμησης ανέπτυξε το DGNB Navigator. Η δωρεάν ηλεκτρονική βάση δεδομένων περιέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τα αειφόρα δομικά προϊόντα σε κάθε τόπο. Τα δεδομένα που είναι αποθηκευμένα σχετικά με αυτά τα δομικά προϊόντα παρέχουν στους αρχιτέκτονες και τους σχεδιαστές, χωρίς να δαπανηθεί πολλή προσπάθεια έρευνας, περιεκτικές πληροφορίες που προετοιμάστηκαν για να ανταποκρίνονται με τα περίπου 50 κριτήρια του DGNB. Τα προϊόντα με πλήρη LCA Life-cycle Assessment (Εκτίμηση κύκλου ζωής) απονέμονται επίσης με την ετικέτα πλοήγησης του DGNB. Εάν εισαγάγετε τον κωδικό εγγραφής από το Navigator Label στην αρχική σελίδα του DGNB Navigator, θα μεταφερθείτε απευθείας στην κάθε σελίδα του προϊόντος.
Το LEED είναι ένα αμερικανικό σύστημα πιστοποίησης κτιρίων που χρησιμοποιείται διεθνώς. Το LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) σημαίνει «Ηγεσία στον Ενεργειακό και Περιβαλλοντικό Σχεδιασμό». Αυτό το σύστημα αξιολόγησης θέτει πρότυπα για κτίρια που έχουν κορυφαίες επιδόσεις από άποψη οικολογίας και κοινωνικοπολιτισμικής οφελιμότητας.
Τα δομικά προϊόντα πρέπει να πληρούν ορισμένες απαιτήσεις σχετικά με την περιεκτικότητά τους σε ΠΟΕ (Πτητικές Οργανικές Ενώσεις) και από την τελευταία αναθεώρηση του συστήματος LEED και σχετικά με την ποιότητα του εσωτερικού αέρα. Επίσης υπάρχουν απαιτήσεις του προτύπου σχετικά με την πηγή και την αναλογία των ανακυκλωμένων υλικών που χρησιμοποιούνται σε αυτά τα δομικά υλικά.
Τα προϊόντα που φέρουν την ένδειξη στη συσκευασία ή στο φύλλο δεδομένων προϊόντος «προϊόν που συνεισφέρει στη LEED» πληρούν τις απαιτήσεις VOC και ποιότητας αέρα εσωτερικών χώρων σύμφωνα με το LEED και επομένως είναι τα καλύτερα κατάλληλα για έργα LEED.
Το BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method) είναι ένα σύστημα πιστοποίησης κτιρίου που προήλθε αρχικά από τη Μεγάλη Βρετανία, αλλά έκτοτε εφαρμόζεται σε πολλές χώρες. Το σύστημα αξιολόγησης παρέχει μια ολοκληρωμένη εξέταση των οικολογικών και κοινωνικοπολιτιστικών πτυχών της αειφορίας των κτιρίων. Τα κτίρια μπορούν να βαθμολογηθούν με βάση τα κριτήρια BREEAM σε μια κλίμακα βαθμονόμησης «ανεκτό, καλό, πολύ καλό, εξαιρετικό και υπέροχο».
Η BREEAM επιβάλλει επίσης απαιτήσεις στα δομικά προϊόντα που αφορούν κυρίως την ποιότητα του αέρα σε εσωτερικούς χώρους. Επιπλέον, ορισμένες απειλητικές για την υγεία ουσίες ενδέχεται να αποκλείονται σε έργα BREEAM.
Οι Περιβαλλοντικές Δηλώσεις Προϊόντων (EPD) είναι έγγραφα που επιθεωρούνται από ανεξάρτητους τρίτους, τα οποία δηλώνουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις ενός προϊόντος σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του. Περιέχουν επίσης πληροφορίες σχετικά με τη συμπεριφορά των εκπομπών και την αντίστασή του στη φωτιά, μεταξύ άλλων. Το σύμβολο αυτό απονέμεται από το Γερμανικό Ινστιτούτο Κατασκευών και Περιβάλλοντος.
Τα Φυλλάδια Δεδομένων Αειφορίας UZIN περιέχουν όλες τις σημαντικές πληροφορίες εν συντομία σχετικά με την περιβαλλοντική απόδοση ενός προϊόντος. Παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την πιστοποίηση κτιρίων (DGNB, LEED, BREEAM), τη σήμανση και την ποιότητα του αέρα σε εσωτερικούς χώρους. Περιέχουν επίσης σύντομες εκδόσεις των δεδομένων που αφορούν τον κύκλο ζωής ενός προϊόντος LCA ή τις πληροφορίες που μπορούν να βρεθούν σε ένα EPD (Περιβαλλοντικές Δηλώσεις Προϊόντων).
Τα φύλλα δεδομένων βιωσιμότητας του UZIN ή βρίσκονται σε κάθε σελίδα προϊόντος ή μπορούν να σταλούν κατόπιν αιτήματος.
Η Uzin Ecoline είναι μια σειρά προϊόντων που δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην καλή ποιότητα του εσωτερικού αέρα. Τα προϊόντα που φέρουν αυτό το λογότυπο διακρίνονται από τουλάχιστον δύο σήματα εκπομπών, δηλαδή το EMICODE και το Blue Angel.
Μάθετε περισσότερα για αυτό στο UZIN ECOLINE.